In deze rubriek wordt iemand met een passie voor het Brabants voorgesteld.
Hil veul! Vruuger bij ons thuis wier aaltij dialect gesproke, bij iederiin in de straot trouwes. `t War `n volksbuurtje , hil vertrùiwd en iederiin sprak krek `t zellefde. Ge wist nie bèter tot dè ge nur school moest, dur wier Nederlands gesproke, teminste dur de juffrouw of de mister en dè war andere koek! Mèr dè pikte ik al gaaw op en ik war dus eigelijk twii-taolig zoude kenne zegge. `t Dialect of streektaol as ge wilt, bleef aaltij eige en goe-d in `t geheur ligge. Bij d`n dokter of iemes die nie plat praotte, paaste ge oe eige àn, anders wierde mer arig àngekeke en vuulde ge oe eige mer stom! Gelukkig is tegeworrig `n streektaol hillemol nie mir iets wur ge oe eige vur moet schaome, Integendeel zelfs, ge magt `r prat op gòn! `t is sunt ons Brabants en vural ons Valkeswirts dialect wurt steeds steeds minder gesproke. Ge hurt `t bekant hillemol nie mir. Vural de jong mense en diegene die nie van hier zen sprèke `t dialect amper of hillemol nie mir.
Tekst loopt door onder de foto.
Mieke van Erp. Rechten: Mieke van Erp.
Òk men eige klèènkeinder zegge, ,,oma we verstaan je niet en kunnen je verhaaltjes niet lezen, kan je `t ook in `t Nederlands opschrijven? Dè doe wel wa zeer, mer we hebben ons dochter bewust met het nederlands opgevoed, alhoewel ze wel ons dialect verstii, dus wa verwochtte dan? `t Is sund want aaltij as ik m`n taol hur wor ik wèèrem van binne en vuul ik me thuis!
As `r vurstellinge zen b’v bij ons in ,,De Hofnar,, die mee dialect te maoke hebbe en die komme `r ellek jaor wel `n par, gòn menne mens en ik `r hene, dikkels meej vriende. Lest zen we nog nur Zottekot geweest van onze Valkeswirtse veulzijdige artiest Jac van Gerven, of we gòn nur Gerard Maasakkers of Dialect zu gezeed, as `t mer dialect is vèèn ik `t schòn. Toch ben ik bang dè ons dialect stillekes-on gi verdwijne, wa me zeer an `t hart gi. Mer wie wit, meschien kumt `r wel `n oplèèving en wir wa interesse vur ons schòn Brabantse taol, ik hoop dè ik dè nog mag belèève!
Sinds 2013 ben ik lid van Heemkunde kring Valkenswaard. Meej veul plezier zal ik mèr zegge! We prebèère mee ons vèève zu veul meugelijk `t dialect of streektaol van Valkeswird, Börkel en Schaft en Dommele vaast te legge. In verhaaltjes, gedichte en buukskes. Ieder van ons hi z`n eige menier van doen. D’n inne kan goe-d dichte, d’n andere verhaaltjes schrève, ok wir ieder op z’n eige menier. We hebbe al vanalles gedòn! We maoke ieder jaor 'n buukske af mee verhaaltjes en gedichtjes en die worre hil schon versiert mee tekeninge dur iin van ons clubke, nl Tilly Wijnen Firet. Het ,,Goed gebekt in eige dialect”. Dees jaor al 't 22ste exemplaar! We hebbe ‘n stripverhaal uit ‘t Eindhovens Dagblad hertaald in t Valkeswirts. We zuuke nur vertalinge van spreuke en gezegdes. Komme elleke mònd bij-in en houwe alles bij wa ‘t dialect betreft. We verbètere elkaors verhaaltjes, zudè we de zelfde schrèèfwijze hebbe. We werke ok saome mee Cor en Jos Swanenberg, en `t Meertens instituut. En ok Wim Daniels is ginne vrimde vur ons. We zen op VOS tv geweest um iin vur iin ons verhaaltje vur te lèze. We zen ok op schole geweest um te prebére de keinder te interesére vur aawerwets speulgoe-d alliin ze hebbe nie echt belangstelling laote zien. Sund, op unnen enkeling nao, ze speule liever mee unne spelcomputer op tv. Of mee hun mobieltje. Ik zal nog wel wa vergète zen, want we hebbe `t hartstikke druk, òk mee `t Valkeswirts woordeboek. Helaas zen we bang dè we ondanks ons inspanninge `t dialect nie vaast kenne houwe. Te veul mense, vural jongere, en mense van bùitenaf, sprèke gin dialect en verstòn `t ok nie! `t Innigste wa wij kenne doen is `t opschrève en prebére vaast te legge vur de toekomst. En dè doen we mee hart en ziel!
Op VOS tv mog ik `n verhaltje vurlèze, nl Flaters, mee dur in `t dialect `n woord wa de mense mogge raoi-je en dur nè prijs mee konne winne. Dè war `n boek van Jac van Gerven. `t woord wa ok men favoriet woord is: Bedinne oftewel, dadelijk of straks.
Kende gullie al... is een terugkerende rubriek van de online gemeenschap Brabanders en hun Taal waarin iemand met passie voor het Brabants wordt voorgesteld. Klik hier voor meer informatie over Brabanders en hun Taal.