In deze rubriek wordt iemand met een passie voor het Brabants voorgesteld.
Het dialect is mij niet met de paplepel ingegoten. Mijn ouders vonden het enorm belangrijk dat wij ABN leerde en probeerde het dialectgebruik rondom ons te beperken. Toch heb ik stiekem best nog wel veel dialect meegekregen door de volwassenen om mij heen. Vooral op de middelbare school ging ik mij beter beseffen dat je meer dialect gebruikt dan je denkt, bijvoorbeeld met een presentatie dat de docent benadrukt om ‘dat’ te zeggen in plaats van ‘da’. Toen mijn broer ging studeren in Harderwijk werd het mij vooral duidelijk dat ik stiekem toch best veel dialect gebruik, ik bestelde een frietje en ze hebben mij wel drie keer gevraagd, wat zeg je? Het voelt dan alsof je altijd heel “netjes” gaat praten als je ABN spreekt. Nog meer ervaarde ik de invloed van dialect toen ik met een studiegenootje uit Zwolle ging samen reizen. Ze kon mij af en toe niet helemaal volgen, vaak was het, wat bedoel je nou eigenlijk? De meest grappige vraag vond ik: Schrijf je dingen voor school dan ook in het Brabants? Wat ik een gekke vraag vond, maar voor haar heel logisch voelde, omdat ik in haar ogen heel Brabants sprak.
Tekst loopt door onder foto.
Annemieke Thijssen. Rechten: Annemieke Thijssen.
Een aantal jaar geleden hebben wij een Brabantse burendag gehad. Maar dat is niets vergeleken met de kans die ik afgelopen jaar heb gekregen. Als onderdeel van het outreaching honors programma op de Tilburgse universiteit, kreeg ik samen met Yannick van Gastel de kans om een Brabantdag te organiseren. Dit begon allemaal aan de hand van onderzoek wat vorig jaar was uitgevoerd door outreaching studenten, wat een mooi vervolg verdiende. Dit resulteerde uiteindelijk in een Brabantdag met een aantal gastsprekers, de Brabomundo band, een Brabantquiz met mooie prijzen en een Brabantse markt. We zijn blij dat we uiteindelijk 50 gasten hebben mogen verwelkomen en hopen dit volgend jaar nog groter aan te kunnen pakken. Aansluitend op het motto van de universiteit draaide de dag dan ook om understanding the Brabantse society in plaats van understanding the society. Bezoek de website van Tilburg University voor meer informatie over de Brabantdag.
Da zoek ik nie, dit is een uitdrukking die ik veel gebruik. Ik heb dit lange tijd niet gezien als een dialect, totdat mijn studiegenootje uit Zwolle vroeg wat ik nou precies bedoelde. Ook ons mam en ons pap, is iets wat ik veel gebruik. Mijn vader of mijn moeder voelt alsof je overdreven netjes wil praten, dat klopt in mijn hoofd niet. Een andere uitdrukking die ik nog graag wil benoemen is “effe”. Effe naar de winkel, effe vasthouden, een uitdrukking die bij ons thuis niet kan ontbreken. Het wordt zelfs zo vaak gebruikt, dat iedere keer als iemand effe gebruikt, het antwoord terug is “ja effe dan” en vervolgens hetgeen wat effe werd gevraagd weer wordt teruggelegd of maar “effe” gegeven wordt.
Het zou echt kei sund zijn als het dialect verdwijnt. Het dialect is onderdeel van je identiteit en juist iets waarop je trots mag zijn, ook al denken stedelijke gebieden en het onderwijs daar anders over. Ik hoop dan ook dat Brabanders, maar ook andere dialectsprekende, blijven vasthouden aan hun dialect naast het ABN. Daarom is het belangrijk dat het Brabants een dialect blijft wat gesproken wordt, maar ook over gesproken wordt, zodat er over wordt geïnformeerd en het kenbaar wordt gemaakt.
Kende gullie al... is een terugkerende rubriek van de online gemeenschap Brabanders en hun Taal waarin iemand met passie voor het Brabants wordt voorgesteld. Klik hier voor meer informatie over Brabanders en hun Taal.
