Heleen Regenspurg - 4 maart 2023
Vrijwilligers zijn het kloppende hart van het erfgoedveld. Maar dat maakt hen ook de zwakke schakel. De afgelopen jaren hebben veel erfgoedverenigingen hun vrijwilligersaantal terug zien lopen én zien vergrijzen. De coronaperiode heeft deze ontwikkeling nog eens extra op scherp gezet. Stichting Cultuurplaats en Kunstloc Brabant hopen het tij te keren met de regiobijeenkomsten ‘Werven en behouden van vrijwilligers’. De aftrap vindt plaats op een donderdagavond in maart in Gilze. In de zaal zitten meer dan vijftig bestuursleden en vrijwilligerscoördinatoren van amateurkunstclubs, verzorgingstehuizen en erfgoedverenigingen. Sommigen zijn hier in de hoop op een pasklaar antwoord op hun vrijwilligersprobleem. Anderen zijn bereid meer werk te doen en kritisch naar hun eigen aandeel in het probleem te kijken.
De avond bestaat uit een netwerkdiner met aansluitend de interactieve theatervoorstelling ‘Rode loper uit, achterdeur dicht’ van Durven & Doen. In de rij voor het buffet en aan de tafels worden de ervaringen met vrijwilligers scheutig uitgewisseld. De meest gehoorde behoefte? “We willen jonge vrijwilligers!” In het erfgoedveld hoor ik deze behoefte al jaren en in Gilze begint het te klinken als een echo; een roep zonder betekenis. In de eerste minuten dat de mensen van Durven & Doen op het podium staan, wordt duidelijk dat zij geen genoegen nemen met echo’s en betekenisloze oproepen. Als de verenigingen meer (diverse) mensen voor vrijwilligerswerk willen enthousiasmeren, moeten zij aan de slag!
De theatervoorstelling van Durven & Doen is erg interactief. Aan de hand van vier gespeelde scenes gaan de mensen van Durven & Doen in gesprek met de zaal. De vier korte scenes zijn grappig en tegelijk pijnlijk herkenbaar. Zoals de scene over de nieuwe vrijwilliger met frisse ideeën die door het bestuur wordt genegeerd. Na deze scene wordt aan de zaal gevraagd wie zich hier schuldig aan maakt. Niemand reageert… Maar de zin “zo werkt het gewoon niet bij ons” wordt een uurtje later door een zangkoor als reactie op een fris idee gegeven. Het zangkoor is niet de enige die moeite heeft met het omgooien van het roer; anders zou deze bijeenkomst niet nodig zijn. De avond schuurt vooral op momenten waarop Durven & Doen het publiek de spiegel voorhoudt met vragen als: “Wie denkt na over de vraag waarom iemand juist bij jou vrijwilligerswerk zou moeten doen?”. De vraag lijkt een open deur, maar het blijft stil in de zaal.
Durven & Doen laat de coördinatoren en bestuursleden kritisch naar hun eigen beleid kijken en zet voor hen de deur open naar een nieuwe aanpak door het aanbieden van goede tips. Uit de zaal komen ook mooie ideeën. Bijvoorbeeld van VIPvoorElkaar. Zij werven heel actief onder jongeren en maken daarvoor veel gebruik van ervaringsverhalen van jonge vrijwilligers die de organisatie op social media plaatst.
Niet alle coördinatoren en bestuursleden zullen klaar zijn voor een nieuw vrijwilligersbeleid, maar de ogen van in ieder geval de paar mensen die na afloop blijven napraten zijn geopend. De hele avond hebben zij driftig meegeschreven en met hun medebestuursleden gaan zij in gesprek.
Bent u ook benieuwd wat goede methoden zijn om vrijwilligers te werven én te behouden? En bent u bereid hiervoor kritisch naar uw eigen vrijwilligersbeleid te kijken? Kom dan ook naar een van de regiobijeenkomsten ‘Werven en behouden van vrijwilligers’. Op het moment van schrijven zijn de volgende data nog niet bekend, maar houd vooral de website van Kunstloc in de gaten.
